Artículo

"En realidade, o odio non cesa co odio, senón que cesa co amor; esta é unha verdade eterna" (Dhammapada, A Senda da Lei).



Sidharta Gautama, o Buda, chamouse así por ser o primeiro o seu nome persoal e o segundo, o sacerdotal. A palabra Sidharta deviría dos seus poderes paranormales e refírese aos sidhis; é ?o Poderoso?, aquel que se completou a si mesmo. Gautama ten o significado literal de ?Pastor de vacas?, pois no hinduismo, a vaca Go é sinónimo do universo e tamén da Nai do Mundo.

Buda significa ?o Iluminado? e é un cualificativo xenérico outorgado a moitos grandes místicos anteriores e posteriores a el.

En Buda, do mesmo xeito que nos grandes Mestres da Antigüidade, vanse a mesturar o mito e a realidade. Naceu de familia nobre, da caste chatrya ou guerreira, no actual Nepal, no ano 563 a. C. O seu pai foi o rei Suddhodhana, e a súa nai, a princesa Maya.

Sidharta mostrou de neno un carácter introvertido e meditativo, e o seu pai quería alegrarlle e evitar que abandonase o mundo por piedade cara aos homes. Ao seu paso, todo resplandecía de felicidade, mocidade, saúde e riqueza.

Un día o Mestre Viswamitra xa non ten que ensinarlle e o mozo insiste en visitar unha cidade do seu reino. Nesa saída atopa a un ancián, un enfermo e un morto e, ante a pregunta á súa auriga sobre quen son estes personaxes, este explícalle que ninguén está a salvo da enfermidade, e que a vellez e a morte son o fin de todos os homes. O príncipe entra nunha profunda crise e pregunta ao auriga: por que existen vellos, enfermos e mortos?

Como ninguén pode contestarlle a estas preguntas, entrégase entón a un interminable peregrinar e cae nos máis terribles ascetismos. Finalmente, darase conta ?sentándose baixo a árbore Bodhi, a Árbore do Coñecemento? de que debe evitar os extremos.

Nada máis alcanzar a Iluminación marchará cara a Benarés, onde pronunciará o famoso sermón que recolle a esencia da doutrina budista, baseado en que hai dous extremos que deben ser evitados: o excesivo rigorismo e os excesivos praceres.

Expuxo que hai 4 Nobres Verdades: a existencia da dor, a causa da dor (o desexo), a cesación da dor (o desapego) e o Nobre Óctuplo Carreiro.

O Nobre Óctuplo Carreiro consta de: rectas opinións, rectas intencións, rectas palabras, recta conduta, rectos medios de vida, recto esforzo, recta atención e recta concentración.

A doutrina budista baséase na autorrealización do home. Non existe no budismo a idea dunha ?salvación? nin tampouco a dun Deus persoal. O home está atado tan só pola súa ignorancia, que lle fai equivocarse e reencarnar unha e outra vez buscando a experiencia que lle falta. Deus non baixa ata os homes, senón que estes deben elevarse ata o divino, onde a luz é permanente e os lotos non pechan os seus pétalos (nirvana ou San-gri-lah). O Dammapadha diranos: ?É máis forte o home que se vence a si mesmo que o que vence a mil homes en combate?.

Nirvana significa, literalmente, ?saír do bosque?, ou sexa, saír da confusión, as tebras e a pluralidade. É a meta última do home como tal.

Para o Buda, a personalidade, ou parte inferior do ser humano, é mortal por necesidade, pois está no tempo e todo o que nace debe morrer. O inmortal é o espírito, que está máis aló do eu mental egocéntrico e egoísta. O verdadeiro triunfo non radicaría, segundo a doutrina budista, en dominar só o corpo, senón o pensamento e o separatismo do eu, ti, el, etc.

Nos seus vinte e cinco séculos de vida o budismo demostrou unha gran capacidade de supervivencia e, salvo o xa moi afastado momento de Asoka, podemos afirmar que é a forma de fe menos inclinada á violencia e ao dominio do mundo material e as riquezas. Salvo excepcións, non se mesturou nin se mestura en cuestións políticas, pois prima o vello espírito do pasaxeiro das cousas e da procura individual dunha paz interior, unida a unha gran humildade.

O Señor do Loto transmitiu á posteridade a relixión que menos sangue fixo verter de todas as que coñecemos. E aínda que fose máis nada que por iso, merece o noso recoñecemento.


Xima Moreno

We use cookies on our website. Some of them are essential for the operation of the site, while others help us to improve this site and the user experience (tracking cookies). You can decide for yourself whether you want to allow cookies or not. Please note that if you reject them, you may not be able to use all the functionalities of the site.