Confucio foi un gran filósofo chinés. Naceu no Estado de Luns, no ano 551 a.C Destacó dende neno, pois o seu comportamento non se asemellaba ao doutros nenos da súa idade. Gustáballe conversar cos adultos e ordenaba obxectos de acordo co ritual consagrado.
Dise que de mozo lía todos os libros que caían nas súas mans, sendo un experto coñecedor da filosofía, historia e tradicións chinesas.
Ocupou cargos políticos importantes dende a súa xuventude e fixo progresar o seu Estado, que, deseguida, empezou a destacarse sobre os veciños, de modo que comezou a suscitar envexa e preocupación entre eles. E, como acontece tantas veces, foi calumniado, neste caso, fronte ao príncipe gobernante, que empezou a non seguir os seus consellos e abandonou o goberno noutras mans. Confucio marchou do Estado de Luns e percorreu os Estados veciños instruíndo seres humanos de calquera condición social.
Morreu, con setenta e tres anos, despois de dedicar a súa vida a instaurar unha filosofía e unha forma de vida baseadas na xustiza e a fraternidade.
Esta pequena recensión biográfica é unha pincelada para poder entrar directamente no seu pensamento, nesas ideas que tanto favoreceron ao seu pobo e que deron lugar a unha relixión que se afianzou fortemente en China e que aínda exerce unha influencia importante para este pobo.
Imos desenvolver algúns conceptos básicos que poden servirnos como axuda, mesmo no noso mundo moderno. Porque un modelo de ser humano, un exemplo de perfeccionamento non depende, en esencia, dunha época, senón que pode servir de orientación independentemente das circunstancias históricas.
O home Ju
O home Ju é o home perfecto dentro deste mundo. Para Confucio o perfeccionamento debe realizarse en sociedade. El non é un asceta, non se illa para poder elevarse. É un armonizador, un organizador, un regulador, preocupado pola convivencia, por elevar a todos. É, en suma, o político platónico. Para el as características do home elevado teñen que desenvolverse en contacto cos demais.
"Un Ju é sempre amplo nos seus coñecementos; cultiva a súa conduta sen cesar, e na súa vida privada non se abandona. Cando sae airoso, non se aparta da verdade. Nas súas maneiras persoais, aprecia vivir en paz e harmonía cos demais. Cultiva a beleza do seu carácter e é pausado nos seus hábitos. Admira aos que son máis intelixentes ca el e é xeneroso co vulgo. Por outra parte, é fundamentalmente flexible. Tal é a súa folgura de espírito e a súa serenidade de carácter! ".
Igualdade entre os homes
O tema da igualdade é un tema do que se fala moito, quizais porque non o temos moi claro.
Para Confucio os homes son iguais en esencia e, polo tanto, o respecto entre eles, fundamental. Os dereitos, como seres humanos, indiscutibles. Pero é evidente que o comportamento de cada ser humano é distinto. Non podemos esperar as mesmas cousas de todos os homes. É máis, adoitan ter comportamentos diferentes ante as mesmas situacións. Iso significa que hai diferenzas, e igual que cando un aparato non funciona ben temos que cambiar algúns dos seus elementos, cando unha conduta non é correcta débese recanalizar. Do mesmo xeito que a un neno pequeno non lle confiamos o goberno da casa, tampouco un adulto que non reúna a suficiente madureza poderá ser un gobernante ou ocupar un cargo público.
"O home superior ama o seu espírito, o inferior ama os seus bens. O superior recorda os castigos recibidos polos seus erros; o inferior, os premios e regalos que recibiu".
O humanismo
O humanismo é unha base clara do pensamento de Confucio, o home como medida do home. Só a través do perfeccionamento do home pódese chegar á captación do Divino, xa que o reino de Deus está dentro do ser interior, aínda que durmido ou esquecido a maioría das veces.
Este enfoque humanista chegou a interpretarse, por algúns, como ateísmo. Pero abonda tomar contacto co pensamento de Confucio para comprender a súa profunda relixiosidade e o seu enorme sentido de honestidade.
En certa ocasión un discípulo preguntou a Confucio:
"Mestre, cal é a forma máis idónea de servir aos deuses? ".
E Confucio contestou:
Antes de servir aos deuses, preocúpate de servir aos homes que che rodean, de facelos nobres, valorosos, honrados xustos e virtuosos; e unha vez realizado o anterior, dedícate aos deuses".
Por último, quero deixar unha frase que reflicte o seu sentido do home como unidade de conduta e pensamento, tan diferente ao que hoxe podemos considerar como normal, que é pensar dun xeito e actuar doutra.
"Un home que cometeu faltas contra o Ceo non ten templo onde ir nin Deus a quen pregar".